Hildur Knútsdóttir

„Annars er maður ekki manneskja heldur bara lítið skítseiði.“

[fusion_builder_container hundred_percent=“yes“ overflow=“visible“][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=“1_3″ last=“no“ spacing=“yes“ center_content=“no“ hide_on_mobile=“no“ background_color=““ background_image=““ background_repeat=“no-repeat“ background_position=“left top“ hover_type=“none“ link=““ border_position=“all“ border_size=“0px“ border_color=““ border_style=““ padding=““ margin_top=““ margin_bottom=““ animation_type=““ animation_direction=““ animation_speed=“0.1″ animation_offset=““ class=““ id=““][fusion_imageframe lightbox=“no“ gallery_id=““ lightbox_image=““ style_type=“none“ hover_type=“none“ bordercolor=““ bordersize=“0px“ borderradius=“0″ stylecolor=““ align=“none“ link=““ linktarget=“_self“ animation_type=“0″ animation_direction=“down“ animation_speed=“0.1″ animation_offset=““ hide_on_mobile=“no“ class=““ id=““] [/fusion_imageframe][/fusion_builder_column][fusion_builder_column type=“2_3″ last=“yes“ spacing=“yes“ center_content=“no“ hide_on_mobile=“no“ background_color=““ background_image=““ background_repeat=“no-repeat“ background_position=“left top“ hover_type=“none“ link=““ border_position=“all“ border_size=“0px“ border_color=““ border_style=““ padding=““ margin_top=““ margin_bottom=““ animation_type=““ animation_direction=““ animation_speed=“0.1″ animation_offset=““ class=““ id=““][fusion_text]Íslensku bókmenntaverðlaunin voru afhent við hátíðlega athöfn á Bessastöðum síðastliðinn miðvikudag. Auður Ava Ólafsdóttir, Ragnar Axelsson og Hildur Knútsdóttir hlutu verðlaunin að þessu sinni, hver í sínum flokki. Þakkarræður þeirra vöktu nokkra athygli en allar tóku þær fyrir umhverfis- og flóttamannamál. Hildur var stödd erlendis þegar afhendingin fór fram og því veitti Rún, systir hennar, verðlaununum viðtöku fyrir hennar hönd og flutti ræðu hennar. Hildur hefur gefið okkur góðfúslegt leyfi til þess að birta hér ræðuna í heild sinni:

„Kæri forseti, höfundar og gestir.

Takk fyrir mig. Það er mér mikill heiður að hljóta Íslensku bókmenntaverðlaunin í flokki barna- og unglingabóka og mér þykir leitt að geta ekki veitt þeim móttöku sjálf.

Vetrarhörkur er beint framhald Vetrarfrís sem kom út fyrir þarsíðustu jól. Bækurnar fjalla um afdrif systkinanna Bergljótar og Braga eftir að geimverur gera árás á Ísland og éta megnið af þjóðinni. Veröld systkinanna hrynur og þau verða flóttamenn í eigin landi, innilokuð og bjargarlaus. Þau þurfa einhvernveginn að reyna að komast af og halda í vonina um þeirra bíði einhver framtíð.

Vetrarhörkur er furðusaga og flestum finnst söguþráðurinn harla ólíklegur. En ég held að það skipti stríðshrjáð fólk hins vegar litlu máli hverrar tegundar innrásarherinn er. Ef einhver reynir að þurrka út þjóð þína, þá breytir varla miklu hvort það eru geimverur eða bara annað fólk. Þannig að þó að Vetrarhörkur sé furðusaga, þótt hún sé hrollvekja, þá deila Bragi og Bergljót örlögum fjölda barna.

Það hafa aldrei fleiri verið á flótta í heiminum en akkúrat núna. Og meðal flóttamanna eru 10 milljónir barna. Aðstæður flóttafólks eru flestum okkar sem hér stöndum framandi. Við eigum erfitt með að ímynda okkur að hið sama geti hent okkur. En það er í rauninni bara hending að við séum hér en ekki þar. Við erum fáránlega heppin að hafa fæðst þar sem við fæddumst, inn í öruggar aðstæður. Og við erum svo góðu vön að okkur finnst fjarstæðukennt að ímynda okkur að þær aðstæður gætu breyst á einni nóttu. En ég held ekki að fólkinu í Aleppo hafi dottið í hug að svona gæti farið. Ég held ekki að þau hafi getað ímyndað sér að borgin þeirra yrði sprengd í tætlur og þau myndu missa aleiguna.

Við erum fáránlega heppin. Við búum við allsnægtir og öryggi og okkur ber siðferðisleg skylda til að gera það sem í okkar valdi stendur til að hjálpa þeim sem eru ekki jafn lánsamir.

Það er tvennt sem við getum gert:

Við getum í fyrsta lagi lagt okkar af mörkum til að fyrirbyggja að fólk missi heimili sitt og lendi á flótta. Það gerum við með því að beita okkur fyrir friði á alþjóðavettvangi og gera allt sem í okkar valdi stendur til að vinna gegn loftslagsbreytingum af mannavöldum sem ógna heimkynnum milljóna.

Svo getum við í öðru lagi hjálpað þeim sem eru þegar á flótta. Við getum styrkt hjálparstarf og við getum tekið á móti miklu fleira fólki, boðið það velkomið og komið fram við það eins og manneskjur en ekki glæpamenn.

Við búum við allsnægtir. Hér er nóg pláss. Hér er nóg vinna. Og hér eru til nægir peningar. Við erum aflögufær. Látum ekki ljúga að okkur að við séum það ekki. Látum ekki ljúga að okkur að við séum of lítil þjóð til að hjálpa. Við skulum ekki hlusta á hræðsluáróður um að fólk af öðrum uppruna sé hættulegt og ógn við okkar samfélag, því sannleikurinn er auðvitað sá að þau eru bara manneskjur, rétt eins og við. Við skulum ekki hlusta á þá sem segja að við þurfum að loka landamærum og einangra okkur þegar það ætti að vera augljóst að núna þurfum við að opna gáttir og vinna saman.

Látum ekki hræða okkur til þess að loka augunum fyrir neyð annarra og skella í lás. Nú skulum við vera hugrökk og opna dyrnar.

Ég held að það sé skylda í þakkarræðu fyrir barnabókaverðlaun að enda ræðuna á að vitna í Astrid Lindgren. Ég gef því bræðrunum Ljónshjarta, þeim Snúði og Jónatan, síðasta orðið:

„Ég spurði Jónatan hvers vegna hann yrði að hætta sér út í svona mikla tvísýnu. Hann gæti líka hæglega setið heima við eldinn í Riddaragarði og látið sér líða vel. En þá sagði Jónatan að það væri til sitthvað sem maður yrði að gera jafnvel þótt það væri erfitt og hættulegt.

„Hvers vegna?“ spurði ég undrandi.

„Annars er maður ekki manneskja heldur bara lítið skítseiði,“ sagði Jónatan.“

Takk.“[/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]

INNskráning

Nýskráning