Þegar Íslendingar fengu heimastjórn árið 1904 markaði sú nýja stjórnskipan upphaf þingræðis í landinu. Öld síðar ákvað forsætisnefnd Alþingis að minnast tímamótanna með því að standa að ritun bókar um þingræði á Íslandi í 100 ár og fékk til verksins fræðimenn á ýmsum sviðum.

Þingræði er grundvallareinkenni íslenskrar stjórnskipunar en þrátt fyrir að orðið heyrist oft í dægurumræðu hefur fremur lítið verið fjallað um það fræðilega. Í þessari bók eru ýmsir þættir þingræðis rannsakaðir út frá ólíkum sjónarhornum og fræðigreinum: lögfræði, stjórnmálafræði og sagnfræði. Fjallað er um þingræðishugtakið í sögulegu og alþjóðlegu samhengi, þingræðisregluna í íslenskri stjórnskipun, þingræði í framkvæmd hér á landi fyrr og síðar og stöðu Alþingis í því meirihlutaþingræði sem hér hefur lengst af ríkt.

Þingræði á Íslandi: samtíð og saga er greinargott og einkar fróðlegt rit fyrir alla þá sem áhuga hafa á stjórnmálum og stjórnskipan landsins. Ritstjórn skipuðu Helgi Skúli Kjartansson, Ragnhildur Helgadóttir og Þorsteinn Magnússon en höfundar eru þau Ragnhildur og Þorsteinn ásamt Ragnheiði Kristjánsdóttur og Stefaníu Óskarsdóttur. Bókin er tæpar fimm hundruð blaðsíður.

„Bókin á sérstakt og mikilvægt erindi við samtímann … [hún er] stórmerkilegt framlag til umræðunnar um þingræði sem nú stendur yfir …“
Svavar Gestsson / TMM 1. 2012